Oμιλία του Υπουργού ΕΣ.Δ.Δ. Μαρ. 2007

2/3/2007

Σημεία ομιλίας του Υπουργού ΕΣ.Δ.Δ.Α Kαθηγητή κ. Πρ.Παυλόπουλου κατά τη συζήτηση της επίκαιρης επερώτησης 31 βουλευτών του ΠΑΣΟΚ αναφορικά με τη διαχείρηση απορριμμάτων

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΤΗΛ: 210 3393537, 210 3393581 Παρασκευή, 2 Μαρτίου 2007

ΣΗΜΕΙΑ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ

ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΠΡΟΚΟΠΗ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ

31 ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

Η διαχείριση των αποβλήτων αποτελεί ένα ζήτημα που απασχολεί όλες τις χώρες, ιδιαίτερα μάλιστα τις πιο ανεπτυγμένες, διότι αυτές παρουσιάζουν, κατά κανόνα, μεγαλύτερη κατανάλωση αγαθών και, κατά συνέπεια, μεγαλύτερη παραγωγή απορριμμάτων και αποβλήτων εν γένει. Πρόκειται για ένα πρόβλημα με ποικίλες διαστάσεις, οικονομικές, πολιτικές, νομικές, τεχνολογικές και κοινωνικές, το οποίο άπτεται της υγείας, του πολιτισμού, αλλά και της ποιότητας ζωής όλων μας. Στην Ελλάδα, η διαχείριση των στερεών αποβλήτων αποτελεί ένα από τα πιο σύνθετα περιβαλλοντικά προβλήματα, ιδιαίτερα για τα μεγάλα αστικά κέντρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το σχετικό θεσμικό πλαίσιο διαμορφώθηκε μόλις την τελευταία 20ετία κατά τρόπο αποσπασματικό και, συχνά, υπό την πίεση της προσαρμογής στις επιταγές του κοινοτικού δικαίου. Για τον λόγο αυτό, η εμπειρία χωρών με μεγάλη βιομηχανική ανάπτυξη και «παράδοση» στην πολιτική διαχείρισης των αποβλήτων, είναι εξαιρετικά χρήσιμη. Και αυτό είναι αναγκαίο, όχι μόνο λόγω των δεσμεύσεων της Χώρας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση - η μη τήρηση των οποίων επί σειρά ετών από τις αβελτηρίες των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ είχε απομειώσει το κύρος της Χώρας και είχε οδηγήσει στην επιβολή εξοντωτικών προστίμων – αλλά και επειδή επιβάλλεται για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και της ποιότητας ζωής όλων μας. Γιατί σε τελική ανάλυση δεν μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη και πολιτισμό, χωρίς να έχουμε βρει λύση στο πρόβλημα των απορριμμάτων.

Με βάση το ισχύον νομοθετικό καθεστώς (άρθρο 12 του ν. 1650/1986 τις εκτελεστικές αυτού κανονιστικές πράξεις), ο σχεδιασμός της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων γίνεται τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Σε εθνικό επίπεδο συμπράττουν, άμεσα ή έμμεσα, κυρίως τρία Υπουργεία:

Το ΥΠ.Ε.ΧΩ.Δ.Ε., το οποίο έχει ουσιαστικά την ευθύνη για: α) την κατάρτιση του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και β) την κατάρτιση πλαισίου προδιαγραφών και γενικών προγραμμάτων διαχείρισης στερεών αποβλήτων.

Το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., το οποίο εμπλέκεται εμμέσως ως: α) εποπτεύον Υπουργείο των ΟΤΑ, οι οποίοι ορίσθηκαν, με το άρθρο 12 του ν.1650/1986, υπόχρεοι φορείς για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων και β) ως εποπτεύον τις Περιφέρειες, οι οποίες καταρτίζουν και εγκρίνουν, με απόφαση του οικείου Γενικού Γραμματέα, τους Περιφερειακούς Σχεδιασμούς Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ).

Το ΥΠ.ΟΙ.Ο., το οποίο διαχειρίζεται τους πόρους τόσο του Ταμείου Συνοχής όσο και τους λοιπούς πόρους.

Κατά περίπτωση εμπλέκονται τα Υπουργεία Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ιδίως προκειμένου για τα νοσοκομειακά απόβλητα) και Ανάπτυξης (προκειμένου για τα βιομηχανικά απόβλητα). Φορέας του σχεδιασμού σε περιφερειακό επίπεδο είναι η Περιφέρεια, η οποία, σε συνεργασία με το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., τα οικεία Νομαρχιακά Συμβούλια και τις ΤΕΔΚ, εξειδικεύει τις γενικές κατευθύνσεις του εθνικού σχεδιασμού και προσδιορίζει τις μεθόδους και τα μέσα διαχείρισης ανάλογα με τις ιδιομορφίες κάθε περιοχής. Το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του και σε συνεργασία με το ΥΠΕΧΩΔΕ και το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, δίνει προτεραιότητα, τους τελευταίους 33 μήνες, στην εξασφάλιση των αναγκαίων πόρων από τα Π.Ε.Π. για την αποκατάσταση των ΧΥΤΑ και των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α.) με σημαντικά αποτελέσματα, στα οποία θα αναφερθώ αναλυτικά παρακάτω. Η επιτυχία όμως της εφαρμογής του παραπάνω σχεδιασμού διαχείρισης ανήκει, σε μεγάλο βαθμό, στους Δήμους και τις Κοινότητες. Το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητας των τελευταίων έγκειται στη συλλογή και μεταφορά των απορριμμάτων, ενώ, σε αρκετές περιπτώσεις, η διάθεση συνίσταται σε απόρριψή τους σε ανεξέλεγκτους ή ημιελεγχόμενους χώρους. Και τα τελευταία 20 χρόνια η Τοπική Αυτοδιοίκηση αγωνιούσε, βλέποντας την κατάσταση που επικρατούσε, την έλλειψη πολιτικής βούλησης για επίλυση του ζητήματος και την αναποτελεσματικότητα των «αρμόδιων» Υπουργών των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και των «εκλεκτών» τους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Έτσι, φθάσαμε σήμερα ο Δήμος Λιοσίων, παρά το ύψος των αντισταθμιστικών οφελών που εισέπραττε τόσα χρόνια – εξαναγκάζοντας, με την απειλή του κλεισίματος της χωματερής, σε αύξηση του ποσοστού των εισφορών των Δήμων από 3% σε 6% επί των τακτικών εσόδων τους - να έχει μαύρη τρύπα που ξεπερνά τα 305 εκ. ευρώ και να αδυνατεί η νέα διοίκηση του Δήμου να πληρώσει τους μισθούς των εργαζομένων!! Και όλα αυτά, όπως τονίσθηκε, με τις «ευλογίες» των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Σε όλ? αυτά ας προστεθεί και ο ρόλος του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. πριν από το 2004, οπότε «κατόρθωσε» ν? αποκλεισθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως φορέας διαχείρισης κοινοτικών κονδυλίων λόγω κακοδιαχείρισης, ενώ επιβαρύνθηκε με τεράστια ποσά από την απένταξη τμημάτων επιδοτούμενων έργων, φέρνοντας σε ακόμη πιο δεινή θέση τα οικονομικά του Συνδέσμου και προκαλώντας την εισαγγελική παρέμβαση.

Για να μην αναφερθώ και στο άλλο «έργο –πρότυπο» των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, την Ψυτάλλεια, όπου δαπανήθηκαν τόσα χρήματα για να κατασκευασθεί ένα έργο «τυφλό», όπου δεν είχε καν προβλεφθεί που θα εναποτεθεί η λυματολάσπη για να αποστραγγισθεί. Βάλαμε τάξη και διασφαλίσαμε όρους διαφάνειας στη διαχείριση των αποβλήτων

Όπως προαναφέρθηκε, οι φορείς διαχείρισης που έχουν συσταθεί από την Τοπική Αυτοδιοίκηση α΄ βαθμού είναι: Σύνδεσμοι ΟΤΑ Αμιγείς επιχειρήσεις ΟΤΑΔιαδημοτικές επιχειρήσεις Ανώνυμες εταιρείες ΟΤΑΔ.Ε.Υ.Α. Στο πλαίσιο της εξυγίανσης των δημοτικών και κοινοτικών επιχειρήσεων, που αποτελούσαν εστία οικονομικής καχεξίας και αιμορραγίας για πολλούς Δήμους, και σε συμφωνία με την ΚΕΔΚΕ, οι ρυθμίσεις του νέου Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα προβλέπουν ιδίως ότι:Οι κοινωφελείς επιχειρήσεις των ΟΤΑ δεν μπορούν πλέον να ασχολούνται με την αποκομιδή απορριμμάτων. Οι ανώνυμες εταιρείες ΟΤΑ, με εξαίρεση τις αναπτυξιακές ΑΕ, δεν μπορούν πλέον να συμμετέχουν σε προγραμματικές συμβάσεις (γεγονός που σημαίνει ότι ΟΤΑ δεν μπορεί πλέον να αναθέτει με προγραμματική σύμβαση σε ανώνυμη εταιρεία του τη διαχείριση των απορριμμάτων).

Οι υπάρχουσες διαδημοτικές και κοινωφελείς επιχειρήσεις, που έχουν ως αρμοδιότητα την αποκομιδή απορριμμάτων, συνεχίζουν τη λειτουργία τους ως τη λήξη του χρόνου που προβλέπεται στη συστατική τους πράξη. Αποτέλεσμα των ρυθμίσεων αυτών είναι ότι εφεξής, ως μόνη νομική μορφή των ΦοΣΔΑ, είναι πλέον αυτή

του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων ή

της ανώνυμης εταιρίας Ο.Τ.Α.

Εκτός όμως από τη νομική μορφή των ΦοΣΔΑ, το πρόβλημα που έχει εμφανισθεί σε πολλές περιπτώσεις και το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα είναι η άρνηση ορισμένων υπόχρεων για τη διαχείριση ΟΤΑ να συστήσουν τον ΦοΣΔΑ, ο οποίος θα εφαρμόσει τον Περιφερειακό Σχεδιασμό και θα διαχειρισθεί τις εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων, που ανήκουν στη διαχειριστική του ενότητα. Πρόκειται για ένα πρόβλημα με σοβαρές επιπτώσεις, δεδομένου ότι ο ΦοΣΔΑ είναι υπεύθυνος αφενός για τη λειτουργία των υφιστάμενων εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων και αφετέρου για την εφαρμογή των έργων ή δραστηριοτήτων που καθορίζονται στο εγκεκριμένο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ). Επιβαλλόταν, συνεπώς, αφενός να γίνει υποχρεωτική για τους ΟΤΑ η σύσταση των ΦοΣΔΑ ανά διαχειριστική ενότητα, όπως αυτές προβλέπονται στους 13 Περιφερειακούς Σχεδιασμούς και αφετέρου να γίνει υποχρεωτική για τους υφιστάμενους ΦοΣΔΑ, η ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων στο πλαίσιο της διαχειριστικής τους ενότητας, σύμφωνα με τον αντίστοιχο Περιφερειακό Σχεδιασμό.

Στο πλαίσιο αυτό ψηφίσθηκε ο ν. 3536/2007 «Ειδικές ρυθμίσεις θεμάτων μεταναστευτικής πολιτικής και λοιπών ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης», με το άρθρο 30 του οποίου οι ΟΤΑ, σύμφωνα με το συνταγματικώς κατοχυρωμένο πλαίσιο αρμοδιότητάς τους, καθίστανται αποκλειστικοί φορείς διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Εξειδικεύεται επίσης η νομική μορφή, υπό την οποία θα συσταθούν και θα λειτουργούν οι ανωτέρω φορείς, σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις του νέου Δ.Κ.Κ., δηλαδή υπό μορφή Συνδέσμων και ανωνύμων εταιρειών ΟΤΑ. Θεραπεύονται, έτσι, σειρά προβλημάτων του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, τα οποία συνδέονται κυρίως με:Η απουσία εσωτερικών κανονισμών λειτουργίας και οργάνωσης.Η απουσία ολοκληρωμένων Επιχειρησιακών Σχεδίων.Οι αδυναμίες στην κοστολόγηση των υπηρεσιών τους. Οι ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό. Η απουσία μηχανισμών διασφάλισης της κατά το δυνατόν συμφερότερης, από οικονομική και τεχνική άποψη, επιλεγείσας μεθόδου επεξεργασίας απορριμμάτων, στις περιπτώσεις συνεργασίας των ΦοΣΔΑ με τον ιδιωτικό τομέα, κυρίως μέσω Σ.Δ.Ι.Τ. Η απουσία ελέγχου των οικονομικών τους στοιχείων, η οποία οδήγησε στη γνωστή αδιαφανή διαχείριση και στην κατασπατάληση εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία δεν ξέρει κανείς που διοχετεύθηκαν. Στο πλαίσιο της διαχείρισης των απορριμμάτων, ορίζονται ως υπεύθυνοι φορείς, για μεν το σκέλος της αποκομιδής οι μεμονωμένοι Ο.Τ.Α., ενώ για την υπόλοιπη δραστηριότητα ευρύτεροι Φορείς Διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων (Φ.ο.Δ.Σ.Α.), στους οποίους συμμετέχουν και πάλι οι ΟΤΑ πρώτου βαθμού. Και αυτό γιατί, ενώ η απλή αποκομιδή των απορριμμάτων είναι δραστηριότητα που ασκείται κατά κανόνα από κάθε Ο.Τ.Α. ξεχωριστά, η επεξεργασία και διάθεσή τους είναι δραστηριότητα που, προκειμένου να ευοδωθεί και να αποδώσει, προϋποθέτει ευρύτερα σχήματα συνεργασίας, λόγω των αυξημένων απαιτήσεων που παρουσιάζει, αλλά και της ευρείας κλίμακας των αναγκαίων έργων. Μέχρι σήμερα στον τομέα αυτό έχουν συσταθεί και δραστηριοποιούνται αρκετοί τέτοιοι φορείς, με τη μορφή Συνδέσμων Ο.Τ.Α., Ανωνύμων Εταιρειών με συμμετοχή (αποκλειστική ή μη) της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλων διαδημοτικών φορέων της Αυτοδιοίκησης. Είναι σαφές, συνεπώς, σύμφωνα με τα παραπάνω, ότι ο ρόλος των Ο.Τ.Α. στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων είναι εξαιρετικά σημαντικός. Ειδικά για τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Αττικής1. Με το άρθρο 33 του ν.3164/2003 καθορίσθηκαν οι θέσεις για τους τρεις ΧΥΤΑ της Περιφέρειας Αττικής: Θέση ?Μαύρο Βουνό? Γραμματικού.Θέση ?Βραγόνι? Κερατέας Λαυρεωτικής.Θέση ?Σκαλιστήρι? Φυλής- Α. Λιοσίων. Δηλαδή το ΠΑΣΟΚ κυβερνούσε 20 ολόκληρα χρόνια και εδέησε να προβεί στοιχειωδώς στη χωροθέτηση – με τη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας, τότε Αντιπολίτευσης - μόλις στον τελευταίο χρόνο της διακυβέρνησής του. Τόσες περιβαλλοντικές «ανησυχίες» και «ευαισθησίες» είχαν και έχουν. Για να μην αναφερθώ και στις αστοχίες που παρατηρήθηκαν, με αποτέλεσμα όχι μόνο χρονίζουσες δικαστικές εκκρεμότητες, αλλά και τη μη πρόβλεψη εναλλακτικών τρόπων διαχείρισης, π.χ. θερμική επεξεργασία.2. Αντίθετα, εμείς μέσα σε δυόμισι χρόνια, κάναμε σημαντικά βήματα:

Α) Εξασφαλίσθηκε, τον Ιανουάριο του 2005, μετά από αλλεπάλληλες συνεννοήσεις με την Ε.Ε. και με την εγγύηση του ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., η χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής των έργων με 152 εκ. ?. Και όλ? αυτά τη στιγμή που οι Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ δεν είχαν καταφέρει να εξασφαλίσουν ούτε ένα ευρώ, γιατί, όπως μας ενημέρωσαν από το Ταμείο Συνοχής ενέκριναν τον Ιανουάριο του 2005 τη χρηματοδότηση, παρά το γεγονός ότι το ζήτημα εκκρεμούσε για χρόνια, γιατί «δεν είχαν βρει ως τότε αξιόπιστο συνομιλητή»!!!

Β) Έγιναν οι προμελέτες, προκηρύχθηκαν τρεις (3) διαγωνισμοί για την κατασκευή των τριών (3) ΧΥΤΑ και δημοπρατήθηκαν το Σεπτέμβριο του 2005.

Γ) Σήμερα:

α) ΧΥΤΑ Φυλής: Η Επιτροπή Διαγωνισμού έχει ολοκληρώσει την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών. Ολοκληρώθηκε η διαδικασία των προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Δικαιώθηκε και συνεχίζει να συμμετέχει στο διαγωνισμό μια εταιρεία. Αναμένεται το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών και η ανάδειξη προσωρινού μειοδότη στα τέλη Μαρτίου 2007.

β) ΧΥΤΑ Κερατέας: Η Επιτροπή Διαγωνισμού έχει ολοκληρώσει την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών. Εκκρεμούν προσφυγές στο ΣτΕ. Αναμένεται το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών και η ανάδειξη μειοδότη στα τέλη Μαρτίου του 2007.

γ) ΧΥΤΑ Γραμματικού: Έχει αναδειχθεί προσωρινός μειοδότης και βρίσκεται σε εξέλιξη προσυμβατικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Αναμένεται η υπογραφή της σύμβασης κατασκευής του έργου στα τέλη Μαρτίου 2007.

δ) Ενδιάμεσο κύτταρο:Ο Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α., ο οποίος έχει την ευθύνη λειτουργίας του ΧΥΤΑ στη Δυτική Αττική (Φυλή), προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής μέχρι την έναρξη λειτουργίας των τριών παραπάνω έργων, κατασκεύασε και λειτουργεί, εντός του χώρου της Β΄ Φάσης του ΧΥΤΑ Φυλής ενδιάμεσο κύτταρο.

ε) Σταθμοί μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (Σ.Μ.Α.) και Τοπικοί Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων που θα καλύπτουν όλη την Αττική.

στ) Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών.Ολοκληρώθηκε το εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης και άρχισε η δοκιμαστική λειτουργία του με την πιστοποίηση επιστημονικής ομάδας από τρία πανεπιστημιακά ιδρύματα με καθημερινή επεξεργασία 1.000 – 1.200 τόνων σύμμεικτων απορριμμάτων. Τέλος περατώθηκε ο διεθνής διαγωνισμός διαχείρισης του εργοστασίου των παθογόνων, δυναμικότητας 30 τόνων ημερησίως, με τερματισμό των χαριστικών αναθέσεων και δρομολόγηση διαδικασιών πλήρους ελέγχου των ανεξέλεγκτων ρίψεων παθογόνων προς όφελος της δημόσιας υγείας.

Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Αποκατάστασης Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α.)

Και σ? αυτόν τον τομέα η απραξία και ολιγωρία των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ ήταν «υποδειγματική». Το Πρόγραμμα αυτό άρχισε στις 29.7.2004 και αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2008. Ο συνολικός αριθμός των υφιστάμενων ΧΑΔΑ είναι 2.865. Από αυτούς ήδη 1.850 έχουν κλείσει με αποφάσεις παύσης λειτουργίας από τις Νομαρχίες. Από τους 1.850 που έχουν κλείσει, για τους 1.737 έχουν εκδοθεί από τις Περιφέρειες της Χώρας άδειες περιβαλλοντικής αποκατάστασης. Παράλληλα, έχει εγκατασταθεί ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης της πορείας των έργων.

Συνοπτικά, η εικόνα είναι η εξής:

- Προϋπολογισμός έργων αποκατάστασης ΧΑΔΑ: 240 εκ. ?

- Έργα ενταγμένα σε χρηματοδοτικά προγράμματα:

- ΕΠΠΕΡ: 71,2 εκ. ?- ΠΕΠ: 19,6 εκ. ?

- ΘΗΣΕΑΣ: 3,1 εκ. ?Σύνολο: 93,9 εκ. ?

Ενισχύουμε περαιτέρω την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ώστε να ενεργοποιηθεί προς την κατεύθυνση της διαχείρισης των αποβλήτων:

Αξίζει να αναφερθεί ενδεικτικά ότι υπάρχουν αρκετά παραδείγματα δραστηριοποίησης στον τομέα ανακύκλωσης και αξιοποίησης, τόσο της ΚΕΔΚΕ (με τη συμμετοχή της στο Μετοχικό Κεφάλαιο και το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης των Συσκευασιών «ΣΣΕΔ - ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ»), όσο και μεμονωμένων Ο.Τ.Α. και φορέων τους, οι οποίοι υλοποιούν προγράμματα διαλογής στην πηγή και ανακύκλωσης υλικών, όπως το χαρτί, συσκευασίας και έντυπο, γυαλί κλπ., σε συνεργασία ή όχι με το παραπάνω Συλλογικό Σύστημα. Η ψήφιση του Νόμου για τις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, σε συνδυασμό με τη σχετική πρόβλεψη του νέου Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, προσφέρει το αναγκαίο θεσμικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων Συμπράξεων και στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων και ιδιαίτερα εκείνον της αξιοποίησης των απορριμμάτων, είτε ενεργειακής είτε μέσω ανάκτησης υλικών. Συζητήσεις και προσπάθειες προς την κατεύθυνση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην κατασκευή και διαχείριση τέτοιων έργων, όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., είχαν γίνει και στο παρελθόν. Ωστόσο, η διαμόρφωση του αναγκαίου σχετικού νομοθετικού πλαισίου υπήρξε καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχή κατάληξη των προσπαθειών σε έργα βιώσιμα και, ενδεχομένως, για τη δημιουργία ενός αυτοτελούς κλάδου επιχειρήσεων διαχείρισης αποβλήτων κατά το πρότυπο των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης, με θετικές επιδράσεις στον τομέα της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας. Το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, έθεσε υπό την αιγίδα του πολλές από τις προσπάθειες των ΟΤΑ στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων, δεδομένου ότι κεντρική επιλογή αυτής της Κυβέρνησης αποτελεί η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του πολίτη. Έτσι, κατά την εφαρμογή του Αναπτυξιακού Προγράμματος «ΘΗΣΕΑΣ», συνολικού ύψους τουλάχιστον 3,5 δις ευρώ, τη στιγμή που ο προκάτοχός του – το Πρόγραμμα «ΕΠΤΑ» - διέθετε μόλις 1,7 δις ευρώ, έχει ήδη προβεί σε εντάξεις έργων αποκομιδής και διαχείρισης απορριμμάτων, ενισχύοντας, προς την κατεύθυνση αυτή τις κάθε μορφής συνεργασίες και συμπράξεις. . Επίσης στο πλαίσιο εφαρμογής του Αναπτυξιακού Προγράμματος «Θησέας», το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. έχει υπογράψει δύο προγραμματικές συμβάσεις με την Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. αφενός και το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών αφετέρου. Με τις προγραμματικές αυτές συμβάσεις το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. έχει ξεκινήσει μια συνεργασία για τη συστηματική και σε εθνικό επίπεδο αντιμετώπιση της παράνομης λειτουργίας Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α.), που προκαλούν σημαντική περιβαλλοντική επιβάρυνση, ύψους 1,75 εκ. ?. Μέχρι σήμερα έχουν παραδοθεί πάνω από 333 μελέτες από το Ι.Γ.Μ.Ε. και 348 από το Πανεπιστήμιο. Παράλληλα, το ΥΠΕΣΔΔΑ, με μία δέσμη μέτρων, και αφού πρώτα διασφάλισε την οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ, τους θωράκισε και θεσμικά, προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν στον νέο, αναβαθμισμένο ρόλο που τους επιφυλάσσεται στο πλαίσιο του Δ΄ ΚΠΣ. Με αυτά τα δεδομένα, αποτελεί πρόκληση για τους ΟΤΑ να υπερβούν τις όποιες τοπικιστικές λογικές του παρελθόντος και να αποδείξουν, για μία ακόμη φορά και σε ένα τόσο σημαντικό για την καθημερινότητα του πολίτη τομέα, υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα.Απ? όλα τα παραπάνω είναι σαφές ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα τους τελευταίους 33 μήνες, προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης και της αναδιάρθρωσης του τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Και, πάντως, πολύ περισσότερα απ? ό,τι τα τελευταία 20 χρόνια, που κυριολεκτικά πήγαν «χαμένα» και από την άποψη της διαχείρισης απορριμμάτων. Η ευόδωση όμως όλων αυτών των προσπαθειών και ο εξορθολογισμός του συστήματος διαχείρισης των απορριμμάτων και των αποβλήτων εν γένει, είναι θέμα που αφενός έχει ορισμένη χρονική διάρκεια και αφετέρου υπερβαίνει τόσο τις Περιφέρειες όσο και τους ΟΤΑ, γιατί είναι υπόθεση όλων μας. Οπωσδήποτε ο επιτελικός ρόλος της Κεντρικής Διοίκησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι σημαντικός, αλλά, αν ο πολίτης δεν κινητοποιηθεί προς την κατεύθυνση αυτή, περιορίζοντας τις δραστηριότητες που ρυπαίνουν και επιβαρύνουν το περιβάλλον και επιλέγοντας την ανακύκλωση ή εναλλακτικούς τρόπους επαναχρησιμοποίησης και αξιοποίησης των αποβλήτων, τότε η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει ριζικά. Φυσικά, η ανάπτυξη της περιβαλλοντικής συνείδησης των πολιτών, προϋποθέτει αφενός την ενημέρωση και ευαισθητοποίησή τους και αφετέρου την καθιέρωση κινήτρων για τον περιορισμό των απορριμμάτων και της ανεξέλεγκτης διάθεσής τους