ΜΕΣΟΓΕΙΑ 2006 Μεζονέτες χωρίς αποχέτευση, δίπλα σε ανεξέλεγκτες χωματερές

Hμερομηνία : 13-05-06 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

ΜΕΣΟΓΕΙΑ 2006Μεζονέτες χωρίς αποχέτευση, δίπλα σε ανεξέλεγκτες χωματερές

Είκοσι χιλιόμετρα από την Πλατεία Συντάγματος χτίζεται με φρενήρεις ρυθμούς μια νέα τσιμεντούπολη με υποδομές που παραπέμπουν σε περασμένες δεκαετίες. Οι επτά από τους 11 δήμους και κοινότητες των Μεσογείων πετάνε τα σκουπίδια τους σε ανεξέλεγκτες χωματερές, ενώ κανένας δεν διαθέτει αποχέτευση, την ίδια ώρα που ξεφυτρώνουν μεζονέτες, πολυκατοικίες και εμπορικοί πόλοι χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό. Το πάθημα της Αθήνας δεν έγινε μάθημα...

Tου ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΙΑΛΙΟΥ

Τα αμπέλια δίνουν τη θέση τους στις μεζονέτες, στα κοτέτσια στις πολυκατοικίες. Τα χωριά γίνονται προάστια, η εξοχική κατοικία μετατρέπεται σε μόνιμη. Οι αγρότες γίνονται εισοδηματίες καθώς οι τιμές της γης εκτινάσσονται στα ύψη σε μια τεράστια περιοχή που δομείται με φρενήρεις ρυθμούς, παρ' ότι δεν έχει δρόμους, δεν έχει αποχέτευση, δεν έχει τρόπο να διαχειριστεί τα σκουπίδια της! Τα τελευταία 25 χρόνια ο πληθυσμός έχει τριπλασιαστεί, οι δήμαρχοι πιέζουν για ακόμα μεγαλύτερη πολεοδόμηση για να ικανοποιήσουν το λαϊκό αίσθημα και η Πολιτεία παρακολουθεί απαθής. Καλωσορίσατε στα Μεσόγεια του 2006.
Από το 1981 έως το 1991, ο πληθυσμός στα Μεσόγεια αυξήθηκε κατά 50%. Από το 1991 έως το 2001, κατά 40%. Η ίδια πληθυσμιακή πίεση συνεχίζεται ακάθεκτη και σήμερα. Tην τελευταία δεκαετία, ο Γέρακας αύξησε τον πληθυμό του από 8.500 κατοίκους σε 13.900, το Κορωπί από 16.800 σε 25.300, το Μαρκόπουλο από 10.500 σε 15.600 και η Παλλήνη από 10.900 σε 16.600 κατοίκους. Ολόκληρη η Aνατολική Αττική (Μεσόγεια και Λαυρεωτική) αναμένεται να κατοικείται από 245.000 κατοίκους έως το 2015!
Η ραγδαία πληθυσμιακή αύξηση αποτυπώνεται και στα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για την οικοδομική δραστηριότητα. Την τελευταία δεκαετία χτίστηκαν στον Γέρακα 2.567 κτίρια με 6.789 κατοικίες, από τις οποίες οι 1.400 μέσα στο 2005(!), στο Κορωπί 1.354 κτίρια με 2.516 κατοικίες, στο Μαρκόπουλο 2.520 κτίρια με 5.835 κατοικίες (από τις οποίες οι 1.000 πέρυσι) και στην Παλλήνη 1.332 κτίρια με 4.126 κατοικίες. Από τα στοιχεία είναι εμφανές ότι την τελευταία πενταετία η οικοδομική δραστηριότητα έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο.
Και το χειρότερο είναι ότι αυτό συμβαίνει χωρίς κανέναν ουσιαστικό σχεδιασμό. «Το τοπίο των Μεσογείων βρίσκεται «υπό μεταλλαγή» και αποτελεί το κατ' εξοχήν παράδειγμα του νέου «δικτυακού» μοντέλου ανάπτυξης της πόλης», λέει στο ΟΙΚΟ ο επικεφαλής του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος του ΕΜΠ κ. Γιάννης Πολύζος. «Το μοντέλο αρθρώνεται στο χώρο χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό: στην περιοχή και κατά μήκος της Αττικής Οδού μεταφέρονται χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό νέα επιχειρηματικά κέντρα, νέοι εμπορικοί πόλοι, νέες ξενοδοχειακές και ψυχαγωγικές εγκαταστάσεις. Ταυτόχρονα, οι προϋπάρχουσες περιοχές κατοικίας και αγροτικής παραγωγής από κυρίαρχες χρήσεις μετατρέπονται σε απλά αποθέματα γης.»
Η ΕΥΔΑΠ δεν έχει φτάσει στα Μεσόγεια...
Η άναρχη ανάπτυξη στα Μεσόγεια επιβαρύνει σε βάθος χρόνου ολόκληρο το νομό. «Η σημασία της περιοχής στην περιφερειακή οικονομία και στην οικολογική ισορροπία της Αττικής είναι μεγάλη, οι δε προοπτικές που διαφαίνονται για την αναβάθμιση του ρόλου της επιβάλλουν τον σαφή και εξιδεικειμένο σχεδιασμό του χώρου της και την ανάσχεση της άτακτης ανάπτυξης που τα τελευταία χρόνια τη χαρακτηρίζει», εξηγεί στο «ΟΙΚΟ» η καθηγήτρια στο Tμήμα Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ κ. Κλειτώ Γεράρδη, επιστημονική υπεύθυνη στο «Στρατηγικό Πλαίσιο Χωρικής Ανάπτυξης για την Αττική», που ερεύνησε τη σημερινή κατάσταση και θα αποτελέσει τη βάση για την αναθεώρηση του χωροταξικού σχεδιασμού ολόκληρης της Αττικής. «Η περιοχή των Μεσογείων από άποψη δημογραφικών ρυθμών και συγκέντρωσης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εμφανίζει ήδη ισχυρό δυναμισμό που αναμένεται να αυξηθεί κι άλλο. Ειδικά η ζώνη ανατολικά του Σταυρού Αγίας Παρασκευής, στην περιοχή της Παλλήνης, του Γέρακα και των Γλυκών Nερών έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε περιοχή ισχυρής συγκέντρωσης δραστηριοτήτων εμπορίου, χονδρεμπορίου, ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων και επιχειρήσεων, τάση που θα ενταθεί».
Και ποιος «πληρώνει τα σπασμένα» αυτής της ανάπτυξης που βασίζεται σε ξύλινα πόδια; Οι ίδιοι στους οποίους απευθύνεται: οι κάτοικοι της περιοχής, αφού στερούνται υποδομών που είναι βασικές για την προστασία τόσο της υγείας τους όσο και του περιβάλλοντος.
Κατ' αρχάς, σύμφωνα με την ΕΥΔΑΠ, στο σύνολο των 11 δήμων και κοινοτήτων της περιοχής μόνο ένα μικρό τμήμα της Παλλήνης (η περιοχή της Κάντζας) συνδέεται με το δίκτυο ύδρευσης της πρωτεύουσας. Στα υπόλοιπα Μεσόγεια, το πόσιμο νερό φθάνει μέσω κεντρικής παροχής σε ένα σημείο και από εκεί μπαίνει σε δημοτικά δίκτυα ύδρευσης και καταλήγει στους καταναλωτές. «Η ΕΥΔΑΠ δεν φέρει καμία ευθύνη για τις περιοχές αυτές, ούτε όσον αφορά τη συντήρηση και τη λειτουργία των δικτύων ύδρευσης ούτε όσον αφορά την ποιότητα του νερού», συμπλήρωνε με νόημα αξιωματούχος της εταιρείας, προσθέτοντας ότι πολλοί δήμοι προσθέτουν στο δίκτυο νερό από δικές τους γεωτρήσεις.
Αναλόγως, δεν υπάρχουν δίκτυα αποχέτευσης! Νεόκτιστες πενταώροφες πολυκατοικίες χρησιμοποιούν ακόμα βόθρους! Τα βυτιοφόρα εκκένωσης βόθρων βρίσκονται σε καθημερινή βάση μέσα στους δρόμους των πόλεων της περιοχής, προκαλώντας όχληση, ενώ υπάρχουν και καταγγελίες ότι συχνά τα βοθρολύματα δεν μεταφέρονται σε βιολογικούς καθαρισμούς, αλλά σε ρέματα ή οπουδήποτε αλλού. Σε κάθε περίπτωση, η χρήση βόθρων δεν είναι μακροχρόνια λύση, καθώς ο κορεσμός τους είναι αναπόφευκτος. Hδη σε ορισμένες περιοχές εμφανίζονται φαινόμενα... Θριασίου, με πολίτες να ρίχνουν στο δρόμο με σωλήνες τα απόνερα των πλυντηρίων!
«Η ΕΥΔΑΠ έχει ξεκινήσει μελέτες για τη δημιουργία δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, ωστόσο δεν έχουν έρθει σε απευθείας συνεννόηση με τους δήμους, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αντιδράσεις», λέει στο «ΟΙΚΟ» ο νομάρχης Ανατολικής Αττικής κ. Λεωνίδας Κουρής. «Οι μεγαλύτερες αντιδράσεις αφορούσαν το πού θα κατέληγαν οι αγωγοί των βιολογικών καθαρισμών. Σύμφωνα με το σχεδιασμό, τα Kεντρικά Μεσόγεια θα εξυπηρετούνται από βιολογικό καθαρισμό στα όρια του Δήμου Σπάτων και ο αγωγός του θα κατέληγε στο ακρωτήριο Βελάνι, στα σύνορα Ραφήνας και Λούτσας. Ο αγωγός των Nοτίων Μεσογείων θα κατέληγε στον όρμο της Βραυρώνας, ενώ έμενε να σχεδιαστεί και ο τρίτος αγωγός, εκείνος του βιολογικού καθαρισμού του αεροδρομίου. Εμείς ζητήσαμε οι βιολογικοί καθαρισμοί να έχουν τριτοβάθμια επεξεργασία, ώστε το νερό τους να χρησιμοποιείται για άρδευση ή πυρόσβεση. Κανείς, όμως, δεν ξέρει πού βρίσκεται σήμερα η υπόθεση, ενώ ο μοναδικός βιολογικός καθαρισμός στα Μεσόγεια -στο Μαρκόπουλο- δεν λειτουργεί, γιατί δημιουργούσε πρόβλημα ρύπανσης. Σήμερα γίνονται προσπάθειες να αναβαθμιστεί και να ξαναλειτουργήσει».
Ενα χάος και σε σκουπίδια και αντιπλημμυρικά
Τα ίδια γίνονται και με τα σκουπίδια. Μόνο η Παλλήνη, τα Σπάτα, ο Γέρακας και το Πικέρμι είναι μέλη του Ενιαίου Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Αττικής (ΕΣΔΚΝΑ), άρα στέλνουν τα σκουπίδια τους στο ΧΥΤΑ Ανω Λιοσίων, ενώ πρόσφατα συμφώνησε σχετικά και το Κορωπί. Η Παιανία και το Μαρκόπουλο απορρίπτουν ακόμα και σήμερα στις ανεξέλεγκτες χωματερές, ενώ η χωματερή στο Κορωπί έκλεισε μόλις προ διμηνίας. Οι ανεξέλεγκτες χωματερές που δεν έχουν αποκατασταθεί ξεπερνούν τις δέκα.
Τα προβλήματα των υποδομών δεν τελειώνουν εκεί. Σύμφωνα με τον νομάρχη Ανατολικής Αττικής, τα αντιπλημμυρικά έργα στα Μεσόγεια δεν έχουν προχωρήσει, καθώς οι βασικοί αποδέκτες, το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας και ο Ερασίνος ποταμός δεν έχουν ακόμα οριοθετηθεί από το ΥΠΕΧΩΔΕ. «Στο Μεγάλο Ρέμα, εκτός από τις ποσότητες που δέχεται από τη λεκάνη απορροής της περιοχής, έχει εκτραπεί και ο Ποδονίφτης και το ρέμα της Παναγίτσας. Επιπλέον, κάποιοι δήμοι ρίχνουν μέσω της τάφρου της Αττικής Oδού τα νερά τους στο Μεγάλο Ρέμα, με αποτέλεσμα να δέχεται πολύ μεγαλύτερες ποσότητες υδάτων από αυτές που μπορεί να αντέξει.»
«Η τρομακτική οικιστική εξάπλωση στην περιοχή δεν συνοδεύτηκε με χρηματοδοτήσεις και αντίστοιχα έργα υποδομής -αποχέτευση, εσωτερικό οδικό δίκτυο, αντιπλημμυρικά, όπως είχε προγραμματιστεί με την έλευση του αεροδρομίου στην περιοχή», λέει στο ΟΙΚΟ ο νομαρχιακός σύμβουλος Ανατ. Αττικής, κ. Σταύρος Ιατρού. «Τεράστιες είναι οι ελλείψεις και σε κοινωνικά έργα όπως σχολεία και αθλητικά κέντρα».
Τέλος, οι βιομηχανικές περιοχές στα Μεσόγεια δεν είναι ακόμα χωροθετημένες και διαμορφωμένες. «Στο Μαρκόπουλο, στην Βάρης - Κορωπίου και στην Παιανίας - Μαρκοπούλου έχουν δημιουργηθεί εκ των πραγμάτων χώροι υποδοχής δραστηριότητας δευτερογενούς τομέα, χωρίς να υπάρχουν κατάλληλες υποδομές», λέει ο κ. Κουρής. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Κορωπίου, την οποία ερεύνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος. Οι επιθεωρητές περιβάλλοντος εντόπισαν ολικό και εξασθενές χρώμιο σε έξι τουλάχιστον γεωτρήσεις, αλλά και σημαντική μόλυνση σε χώρους παρακείμενους σε επιχειρήσεις. Ωστόσο, όπως καταγγέλλουν οι φορείς της περιοχής, η απόρριψη καρκινογόνων ουσιών στο υπέδαφος συνεχίζεται ανενόχλητα, παρά τη δημοσιοποίηση του θέματος και τους ελέγχους της Πολιτείας...