3. Πόσο κοστίζουν οι ανεξέλεγκτες χωματερές;
Αθήνα, Αύγουστος 2008
Στην Ελλάδα είμαστε πάντα της τελευταίας στιγμής. Εννοείται ότι δεν είναι η σωστή τακτική, ούτε ότι «πιάνει» πάντα. Έτσι, κάναμε και με τη χωματερή στα Χανιά του Κουρουπητού και γίναμε η πρώτη χώρα της ΕΕ που πληρώσαμε πρόστιμο μερικά εκατομμύρια €. Δυστυχώς, αυτό το πάθημα δεν μας έγινε μάθημα και φθάνουμε μετά από παρατάσεις στο τέλος του οριακού έτους 2008 να έχουμε πολλές ανεξέλεγκτες χωματερές και να επικρέμεται ένα πρόστιμο της τάξης των 34.000 € ημερησίως για κάθε χωματερή.
Μπροστά σε αυτό τον κίνδυνο η πρόσφατα δημιουργηθείσα διυπουργική επιτροπή (χωρίς τη συμμετοχή του ΥΠΕΧΩΔΕ !!!) ανακοίνωσε ένα Σχέδιο Δράσης για το κλείσιμο και την αποκατάσταση των ανεξέλεγκτων χωματερών σε όλη την Ελλάδα. Μάλιστα, ανακοίνωσε ότι από τις περίπου 3.000 χωματερές, που υπάρχουν σήμερα, στο τέλος του 2008 θα μείνουν μόνο 450!!!
Σε αυτές τις εξελίξεις η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης έχει κάποιες εύλογες απορίες:
1) Γιατί καθυστέρησε τόσο πολύ η πολιτεία να αναλάβει πρωτοβουλίες, όταν τα χρονοδιαγράμματα και η απειλή πρόστιμου ήταν γνωστά από το 2006;
2) Γιατί στην διυπουργική επιτροπή δεν συμμετέχει το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο (το ΥΠΕΧΩΔΕ); Δεν έχουμε ακούσει καμία πειστική απάντηση.
3) Πως φθάσαμε στα μέσα του 2008 στις 3.000 εν λειτουργία ανεξέλεγκτες χωματερές, όταν το ΥΠΕΧΩΔΕ είχε αναφέρει μέσα στο 2007 ότι αυτές ήταν 1.100-1.200 και πηγές από το ΥΠΕΧΩΔΕ στις αρχές του 2008 έλεγαν ότι μειώθηκαν στις 700-800; Μήπως για να μας πείσουν ότι έγιναν τεράστια βήματα μέσα σε λίγο χρόνο και έτσι να δεχθούμε με ανακούφιση ότι ενδέχεται να πληρώσουμε πρόστιμο μόνο για 450 χωματερές.
Θεωρούμε απαράδεκτο το γεγονός ότι η επίσημη πολιτεία προαναγγέλλει ότι πιθανά να πληρώσουμε ένα δυσβάστακτο πρόστιμο, επειδή ή ίδια δεν προετοιμάσθηκε κατάλληλα (ενώ είχε το χρόνο) για να το αποτρέψει εφαρμόζοντας τις κατάλληλες πολιτικές.
Πόσο όμως θα είναι αυτό το πρόστιμο; Εάν φθάσουμε στο 2009 με 450 ανεξέλεγκτες χωματερές και σύμφωνα με το πρόστιμο των 34.000 € ημερησίως για κάθε χωματερή (σύμφωνα με επίσημες πηγές της ΕΕ) αυτό θα ανέρχεται σε 15,3 εκατομμύρια € ημερησίως ή 5,6 δις € ετησίως !!! Για να καταλάβουμε πόσο μεγάλο είναι θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι είναι σχεδόν διπλάσιο από το μέσο ρυθμό είσπραξης όλου του 4ου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης δηλαδή του ΕΣΠΑ. Ακόμη και εάν πιστεύουμε ότι θα μπορέσουμε με «παρακάλια» και «κόλπα» να σταματήσουμε ή να καθυστερήσουμε το πρόστιμο είναι βέβαιο ότι θα πρέπει να δώσουμε στους ευρωπαίους εταίρους μας άλλα ανταλλάγματα, που πάλι θα είναι επιζήμια για τη χώρα.
Τι να κάνουμε; Είναι σαφές ότι έστω την τελευταία στιγμή θα πρέπει να επιταχύνουμε τις διαδικασίες για άμεσο σταμάτημα και αποκατάσταση των ανεξέλεγκτων χωματερών, που είναι αιτία για πολλά περιβαλλοντικά δεινά, μεταξύ των οποίων και οι πολλές πυρκαγιές, που ξεκινούν από αυτές. Στην περίπτωση, των ΟΤΑ, που το 2009 δεν θα έχουν κοντά τους ΧΥΤΑ, θα πρέπει να καταφύγουμε στη λύση της μεταφόρτωσης με κινητές μονάδες και μεταφορά των απορριμμάτων στον κοντινότερο ΧΥΤΑ, έστω και εάν αυτός βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση. Οι προσωρινές λύσεις με δεματοποίηση και αποθήκευση, με βάση την εμπειρία του Κουρουπητού, θα πρέπει να τις αποφύγουμε, διότι α) «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού», β) αργούν οι διαδικασίες χωροθέτησης και αδειοδότησης, γ) δημιουργούν πρόσθετα περιβαλλοντικά και οικονομικά προβλήματα και δ) πιθανά να πληρώσουμε και πρόστιμα στην ΕΕ εάν οι συνθήκες αποθήκευσης γίνουν ανάλογες του Κουρουπητού.
Είναι φανερό ότι τα μακροπρόθεσμα λάθη και παραλήψεις δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν την τελευταία στιγμή με τον καλύτερο και οικονομικότερο τρόπο. Άραγε, θα μάθουμε ποτέ να σχεδιάζουμε μακροπρόθεσμα στην αντιμετώπιση των σοβαρών περιβαλλοντικών προβλημάτων, όπως αυτό της τελικής διάθεσης των απορριμμάτων ή ακόμη περισσότερο της ολοκληρωμένης διαχείρισης;
Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης (ΟΕΑ)
Αθήνα, Αύγουστος 2008
Στην Ελλάδα είμαστε πάντα της τελευταίας στιγμής. Εννοείται ότι δεν είναι η σωστή τακτική, ούτε ότι «πιάνει» πάντα. Έτσι, κάναμε και με τη χωματερή στα Χανιά του Κουρουπητού και γίναμε η πρώτη χώρα της ΕΕ που πληρώσαμε πρόστιμο μερικά εκατομμύρια €. Δυστυχώς, αυτό το πάθημα δεν μας έγινε μάθημα και φθάνουμε μετά από παρατάσεις στο τέλος του οριακού έτους 2008 να έχουμε πολλές ανεξέλεγκτες χωματερές και να επικρέμεται ένα πρόστιμο της τάξης των 34.000 € ημερησίως για κάθε χωματερή.
Μπροστά σε αυτό τον κίνδυνο η πρόσφατα δημιουργηθείσα διυπουργική επιτροπή (χωρίς τη συμμετοχή του ΥΠΕΧΩΔΕ !!!) ανακοίνωσε ένα Σχέδιο Δράσης για το κλείσιμο και την αποκατάσταση των ανεξέλεγκτων χωματερών σε όλη την Ελλάδα. Μάλιστα, ανακοίνωσε ότι από τις περίπου 3.000 χωματερές, που υπάρχουν σήμερα, στο τέλος του 2008 θα μείνουν μόνο 450!!!
Σε αυτές τις εξελίξεις η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης έχει κάποιες εύλογες απορίες:
1) Γιατί καθυστέρησε τόσο πολύ η πολιτεία να αναλάβει πρωτοβουλίες, όταν τα χρονοδιαγράμματα και η απειλή πρόστιμου ήταν γνωστά από το 2006;
2) Γιατί στην διυπουργική επιτροπή δεν συμμετέχει το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο (το ΥΠΕΧΩΔΕ); Δεν έχουμε ακούσει καμία πειστική απάντηση.
3) Πως φθάσαμε στα μέσα του 2008 στις 3.000 εν λειτουργία ανεξέλεγκτες χωματερές, όταν το ΥΠΕΧΩΔΕ είχε αναφέρει μέσα στο 2007 ότι αυτές ήταν 1.100-1.200 και πηγές από το ΥΠΕΧΩΔΕ στις αρχές του 2008 έλεγαν ότι μειώθηκαν στις 700-800; Μήπως για να μας πείσουν ότι έγιναν τεράστια βήματα μέσα σε λίγο χρόνο και έτσι να δεχθούμε με ανακούφιση ότι ενδέχεται να πληρώσουμε πρόστιμο μόνο για 450 χωματερές.
Θεωρούμε απαράδεκτο το γεγονός ότι η επίσημη πολιτεία προαναγγέλλει ότι πιθανά να πληρώσουμε ένα δυσβάστακτο πρόστιμο, επειδή ή ίδια δεν προετοιμάσθηκε κατάλληλα (ενώ είχε το χρόνο) για να το αποτρέψει εφαρμόζοντας τις κατάλληλες πολιτικές.
Πόσο όμως θα είναι αυτό το πρόστιμο; Εάν φθάσουμε στο 2009 με 450 ανεξέλεγκτες χωματερές και σύμφωνα με το πρόστιμο των 34.000 € ημερησίως για κάθε χωματερή (σύμφωνα με επίσημες πηγές της ΕΕ) αυτό θα ανέρχεται σε 15,3 εκατομμύρια € ημερησίως ή 5,6 δις € ετησίως !!! Για να καταλάβουμε πόσο μεγάλο είναι θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι είναι σχεδόν διπλάσιο από το μέσο ρυθμό είσπραξης όλου του 4ου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης δηλαδή του ΕΣΠΑ. Ακόμη και εάν πιστεύουμε ότι θα μπορέσουμε με «παρακάλια» και «κόλπα» να σταματήσουμε ή να καθυστερήσουμε το πρόστιμο είναι βέβαιο ότι θα πρέπει να δώσουμε στους ευρωπαίους εταίρους μας άλλα ανταλλάγματα, που πάλι θα είναι επιζήμια για τη χώρα.
Τι να κάνουμε; Είναι σαφές ότι έστω την τελευταία στιγμή θα πρέπει να επιταχύνουμε τις διαδικασίες για άμεσο σταμάτημα και αποκατάσταση των ανεξέλεγκτων χωματερών, που είναι αιτία για πολλά περιβαλλοντικά δεινά, μεταξύ των οποίων και οι πολλές πυρκαγιές, που ξεκινούν από αυτές. Στην περίπτωση, των ΟΤΑ, που το 2009 δεν θα έχουν κοντά τους ΧΥΤΑ, θα πρέπει να καταφύγουμε στη λύση της μεταφόρτωσης με κινητές μονάδες και μεταφορά των απορριμμάτων στον κοντινότερο ΧΥΤΑ, έστω και εάν αυτός βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση. Οι προσωρινές λύσεις με δεματοποίηση και αποθήκευση, με βάση την εμπειρία του Κουρουπητού, θα πρέπει να τις αποφύγουμε, διότι α) «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού», β) αργούν οι διαδικασίες χωροθέτησης και αδειοδότησης, γ) δημιουργούν πρόσθετα περιβαλλοντικά και οικονομικά προβλήματα και δ) πιθανά να πληρώσουμε και πρόστιμα στην ΕΕ εάν οι συνθήκες αποθήκευσης γίνουν ανάλογες του Κουρουπητού.
Είναι φανερό ότι τα μακροπρόθεσμα λάθη και παραλήψεις δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν την τελευταία στιγμή με τον καλύτερο και οικονομικότερο τρόπο. Άραγε, θα μάθουμε ποτέ να σχεδιάζουμε μακροπρόθεσμα στην αντιμετώπιση των σοβαρών περιβαλλοντικών προβλημάτων, όπως αυτό της τελικής διάθεσης των απορριμμάτων ή ακόμη περισσότερο της ολοκληρωμένης διαχείρισης;
Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης (ΟΕΑ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου